Conjunctions: Verb Last
Rule: Verb goes to the end of the clause.
Present Tense
Primary Sentence (VerbLast Conj.)(Subject)×(Object) Verb ×.
Ons is bly (DAT) (die studente)×(die werk) verstaan ×.
Ons is bly DAT die studente × die werk verstaan ×.
Ons is jammer DAT die studente nie die werk verstaan nie.
Future Tense and All Other Helping Verbs
Primary Sentence + VerbLast Conj.+ Subject × + Object + SAL + Verb ×.
Ons is bly DAT die studente × die werk sal kan verstaan ×. (All H/Verbs except HET)
Ons is jammer DAT die studente nie die werk sal kan verstaan nie.
Past Tense (only)
Primary Sentence + VerbLast Conj.+ Subject × + Object + GE-Verb HET ×. (Only HET)
Ons is bly DAT die studente × die werk verstaan het ×.
Ons is jammer DAT die studente nie die werk verstaan het nie.
× = negation (if you needed to use it)
All QUESTION WORDS are VerbLast Conjunctions if they are not used in direct questions.
EXAMPLES:
PAST:
Wie het die kar en die huis gekoop? > Hy het gevra wie die kar en die huis gekoop het.
Wanneer moes ons die meubels bring? > Ek het gevra wanneer ons die meubels moes bring.
Hoeveel geld het jy op my spandeer? > Hy wou weet hoeveel geld jy op my spandeer het.
Hoekom moes ek die werk doen? > Ek het geweet hoekom ek die werk moes doen.
Waar het julle my boek gesit? > Ek het geweet waar julle my boek gesit het.
Waarheen het jy gegaan? > Hy wou weet waarheen jy gegaan het.
PRESENT:
Wie koop die kar en die huis? > Hy vra wie die kar en die huis koop.
Wanneer moet ons die meubels bring? > Ek vra wanneer ons die meubels moet bring.
Hoeveel geld spandeer jy op my? > Hy weet hoeveel geld jy op my spandeer.
Hoekom moet ek die werk doen? > Ek wil weet hoekom ek die werk moet doen.
Waar sit julle my boek? > Ek wil weet waar julle my boek sit.
Waarheen gaan jy? > Hy mag weet waarheen jy gaan.
FUTURE:
Wie sal die kar en die huis koop? > Hy sal vra wie die kar en die huis sal koop.
Wanneer sal ons die meubels moet bring? > Ek sal vra wanneer ons die meubels sal moet bring.
Hoeveel geld gaan jy op my spandeer? > Hy sal wil weet hoeveel geld jy op my gaan spandeer.
Hoekom sal ek die werk moet doen? > Ek sal wil weet hoekom ek die werk sal moet doen.
Waar gaan julle my boek gesit? > Ek sal weet waar julle my boek gaan sit.
Waarheen sal jy gaan? > Hy sal weet waarheen jy sal gaan.